To oczywiste, że zaniedbania w codziennej higienie jamy ustnej utrudniają utrzymanie zdrowych zębów i dziąseł. Właściwa higiena jamy ustnej to jeden z najważniejszych czynników jeśli chodzi o pielęgnację zębów, jak się jednak okazuje nie jedyny. Stanowi uzębienia mogą szkodzić także nieuświadomione zachowania, zwłaszcza utrwalone i powtarzane codziennie nawyki. Regularne mycie zębów niestety nie zniweluje konsekwencji złych przyzwyczajeń, które każdego dnia uszkadzają szkliwo zębów. Jakie codzienne czynności najbardziej szkodzą Twoim zębom?
1. Obgryzanie paznokci.
Obgryzanie paznokci jest częstym nawykiem, który występuje na tle nerwowym. Oprócz paznokci szkodzi również Twoim zębom. Podczas obgryzania paznokci szczęka układa się w nienaturalny sposób, co może prowadzić do trwałych uszkodzeń. Obgryzanie może prowadzić do odpryskiwania szkliwa, czy nawet złamania osłabionych zębów. Jest również szkodliwe dla zdrowia. Dlaczego? Wkładanie do buzi brudnych palców to najlepszy sposób aby wszystkie bakterie, wirusy występujące na dłoniach trafiły do jamy ustnej. Sprzyja to rozwojowi wielu infekcji. [1] Jak widzisz onychofagia, czyli nawyk kompulsywnego obgryzania paznokci, to nie tylko problem natury estetycznej. Jest szkodliwy dla zębów i skutkuje zniekształceniem lub uszkodzeniem płytki paznokciowej oraz wywołuje okołopaznokciowe zapalenie tkanek. [2] Aby poradzić sobie z tym szkodliwym nawykiem możesz używać specjalnego lakieru do paznokci o gorzkim smaku.
2. Podpieranie brody.
Zazwyczaj przyjmujemy tę pozę nieświadomie, na przykład podczas długich godzin w pracy przed komputerem lub podczas czytania. Gdy podpieramy brodę ręką, nasza szczęka jest ułożona w nienaturalny sposób, a zęby naciskają na siebie z dużą siłą. Pod wpływem emocji możemy również nieświadomie zgrzytać zębami, co prowadzi do niszczenia szkliwa. [3]
3. Zbyt mocne szczotkowanie zębów.
Wszyscy wiemy, że podstawowym nawykiem prawidłowej higieny jamy ustnej jest regularne szczotkowanie zębów. Jednak szczotkowanie zbyt mocne i dodatkowo przy użyciu szczoteczki z twardym włosiem może przynieść również szkody. Szczotkując bardzo mocno zęby oraz zbyt wiele razy dziennie, ścieramy szkliwo, które chroni nasze zęby przed próchnicą, a przez to mogą powstawać ubytki. Zbyt intensywne szczotkowanie lub szorowanie, może być szkodliwe dla zębów i dziąseł, co może przyczynić się do cofania się linii dziąseł. Zęby powinniśmy myć z umiarkowaną siłą, ale dokładnie i nie naciskając za mocno także na dziąsła. [4] Wybieraj szczoteczkę o miękkim lub średnim stopniu twardości włosia oraz szczotkuj zęby delikatnymi, wymiatającymi ruchami.
4. Zapominanie o myciu zębów między posiłkami.
Powinniśmy myć zęby po każdym posiłku. Inaczej resztki jedzenia dostają się w szczeliny pomiędzy zębami i zalegają tam przez kilka godzin. Stwarza to idealne warunki do rozwoju próchnicy. Jeżeli nie masz możliwości umycia zębów po posiłku, wypłucz zęby i żuj gumę bezcukrową.Żucie gumy pobudza ślinianki i stymuluje wydzielanie śliny. Ślina wspomaga oczyszczanie jamy ustnej oraz zębów z zalegających resztek pokarmowych, oraz podnosi ph, dzięki temu neutralizuje kwasy produkowane przez bakterie.
5. Używanie wykałaczki.
Oprócz codziennego, dokładnego szczotkowania zębów, warto pamiętać o konieczności czyszczenia przestrzeni międzyzębowych. Zapobiega to powstawaniu ubytków próchnicowych na powierzchni stycznych. Niestety używanie w tym celu wykałaczki nie jest najlepszym pomysłem. Rozmiar wykałaczki może być zbyt duży w stosunku do szczelin międzyzębowych, co grozi podrażnieniem dziąseł oraz ich krwawieniem. Taką twardą wykałaczką wykonaną z drewna lub plastiku można również uszkodzić szkliwo zębów. Do oczyszczania przestrzeni międzyzębowych należy używać irygatora dentystycznego, nici dentystycznych, flossera czy szczoteczki interdentalnej. Te akcesoria umożliwiają bezpieczne i skuteczne usuwanie zalegających resztek pokarmowych z trudno dostępnych miejsc.
6. Zbyt rzadka wymiana szczoteczki do zębów.
Mycie zębów szczoteczką o zużytym włosiu nie jest wydajne i trudno dotrzeć do każdego zakamarka między zębami. Szczoteczkę do zębów najlepiej wymieniać maksymalnie co trzy miesiące, po infekcjach i chorobach gardła oraz wtedy, gdy widoczne są ślady użytkowania. Dlaczego szczoteczkę (lub jej główkę/końcówkę) powinniśmy wymieniać również, po chorobie? Chodzi o bakterie chorobowe, jakie mamy podczas infekcji w jamie ustnej. Wymień szczoteczkę wcześniej, jeśli zauważysz, że jej włosie jest już postrzępione.
7. Picie napojów po umyciu zębów.
Chociaż często jest to nie do uniknięcia, to ważne, aby przed snem, po szczotkowaniu zębów nie pić nic oprócz wody. Niewskazane są soki oraz napoje, które poprzez kwaśne pH powodują odwapnienie szkliwa, a w konsekwencji próchnicę. Niekorzystne jest również picie herbaty, która może pozostawiać ciemny osad na powierzchni zębów. Płytka nazębna tworzy się głównie w nocy, kiedy wydzielanie śliny, w której są związki zabijające bakterie, jest zmniejszone. Dlatego tak ważne jest, aby myć zęby tuż przed snem oraz zaraz po przebudzeniu.
8. Chowanie szczoteczki do etui.
Pamiętaj, że Twoją szczoteczkę najlepiej przechowywać włosiem do góry z dostępem do powietrza. Jeśli zamkniesz mokra szczoteczkę po umyciu zębów w plastikowym, szczelnym opakowaniu, na mokrym włosiu mogą rozwinąć się grzyby, pleśnie lub bakterie. Podczas mycia zębów trafiają one do jamy ustnej i przyczyniają się do rozwoju próchnicy oraz stanów zapalnych w śluzówce jamy ustnej. Jeśli trzymasz swoją szczoteczkę w jednym kubku ze szczoteczkami pozostałych domowników, pamiętaj, że stwarza to ryzyko przeniesienia bakterii. Gdy ktoś z rodziny zachoruje, infekcja łatwo może się przenieść na pozostałych domowników. Musisz też pamiętać o dbaniu o szczoteczkę do zębów. Kiedy skończysz szczotkowanie – opłucz ją zimną wodą i upewnij się, że pośród włosia nie utknęły resztki usuniętego z zębów pokarmu.
9. Podjadanie między posiłkami.
Kolejnym szkodliwym nawykiem, dla naszych zębów jest ciągłe podjadanie. Myjemy zęby zazwyczaj po większych posiłkach co pozwala na pozbycie się resztek pokarmów z zębów i szczelin pomiędzy nimi. Przy ciągłym podjadaniu ciężko zadbać o właściwą higienę jamy ustnej. Przez to resztki jedzenia długo zalegają powodując próchnicę. Dodatkowo na przekąski wybieramy najczęściej produkty zawierające skrobię lub cukier, takie jak ciastka, frytki czy chipsy, które działają zakwaszająco, a przez to powodują odwapnienia w szkliwie. [5]
10. Używanie zębów jako narzędzia do otwierania.
Odkręcanie butelek i otwieranie paczek zębami to niestety zaskakująco częsty nawyk. Jeśli szukasz sposobu na otwarcie paczki z ulubioną przekąską, odkręcanej lub co gorsza kapslowanej butelki, zerwania taśmy – użyj do tego narzędzi, służących do tego celu np. nożyczek czy otwieracza. Nigdy nie wpadaj na pomysł, by używać swoich zębów, jako otwieracza! [6] Chociaż pozornie się wydaje, że to szybki i łatwy sposób, może spowodować uszkodzenie szkliwa lub nawet złamanie zęba. Poświęć chwilę na znalezienie odpowiedniego narzędzia, zamiast narażać się na ból i nieplanowaną wizytę u dentysty.
Powyższe nawyki mogą być szkodliwe dla zębów, dlatego jeśli chcesz zachować zęby w dobrej kondycji jak najdłużej, postaraj się nad nimi zapanować, a najlepiej całkowicie wyeliminować.
Źródła:
[1] https://zdrowie.radiozet.pl/Uroda/Zeby/Te-nawyki-najbardziej-niszcza-zeby dostęp z dnia 29.09.2022 r.
[2] https://www.sunstargum.com/pl-pl/zdrowie-jamy-ustnej/5-nawykow-ktore-niszcza-twoje-zeby.html dostęp z dnia 29.09.2022 r.
[3] https://dental4you.pl/poradnik/zle-nawyki-ktore-niszcza-zeby/ dostęp z dnia 29.09.2022 r.
[4] https://dentonet.pl/codzienne-nawyki-ktore-szkodza-twoim-zebom/#gref dostęp z dnia 29.09.2022 r.
[5] https://stronazdrowia.pl/osiem-nawykow-ktore-niszcza-zeby-tego-nie-nalezy-robic-aby-nie-uszkodzic-szkliwa-i-dziasel-lista-zakazanych-czynnosci/ga/c14-16102237/zd/55114357 dostęp z dnia 29.09.2022 r.
[6] https://www.mrwhitening.com/nawyki-niszczace-zeby dostęp z dnia 29.09.2022 r.
