Większość z nas sięga po gumę do żucia co najmniej kilka razy w tygodniu, a nawet kilka razy dziennie. Guma do żucia to wygodny i skuteczny sposób aby odświeżyć oddech po posiłku, gdy nie mamy możliwości umycia zębów. Czujemy się komfortowo mając ją pod ręką. Guma kojarzy się też z przyjemnością, czasami dziecięcymi i zawodami na „największy balon”.
Po gumę do żucia sięgamy, żeby odświeżyć oddech, zabić głód, w sytuacjach stresowych lub po prostu – dla przyjemności. Czy żucie gumy przynosi jakieś korzyści naszym zębom? Jakie zagrożenia dla zdrowia zębów może nieść nadmierne, codzienne żucie? Aby uzyskać odpowiedzi na te pytania zapraszamy do lektury poniższego artykułu.
Guma do żucia – skąd się wzięła?
Odkrycia archeologów wskazują na to, że człowiek od zawsze chciał coś przeżuwać. Podczas prac wykopaliskowych archeolodzy na terenach obecnej Finlandii natrafili na grudkę brzozowej żywicy liczącą sobie pięć tysięcy lat, ze śladami zębów człowieka. Również starożytni Grecy używali żywicy kory drzewa gumowego do oczyszczania zębów i odświeżenia oddechu. Majowie żuli sok z drzewa Sapodilla, wykorzystywany do dziś przy produkcji gumy do żucia. [1]
Pierwszą gumą do żucia wyprodukowaną w celach komercyjnych była guma świerkowa wytworzona w 1848 roku przez Johna Curtisa we własnym piecu. Z biegiem lat gumę stopniowo udoskonalano smakowo i zapachowo przy pomocy ekstraktów owocowych i ziołowych. Dziś liderem w produkcji gumy do żucia jest Turcja, a rocznie na całym świecie sprzedaje się jej ok. 100 ton. [2] Największą popularnością cieszą się gumy o smaku mięty, cynamonu oraz eukaliptusa. Skoro żucie gumy na co dzień jest tak rozpowszechnione, powstaje pytanie czy faktycznie przynosi korzyści naszym zębom?
Żucie gumy – czy jest zdrowe dla Twoich zębów?
Najważniejszą zaletą żucia gumy jest stymulacja produkcji śliny. Produkcja śliny odbywa się w gruczołach ślinowych zwanych potocznie śliniankami. Codziennie człowiek wytwarza ok. 1,5 litra śliny. Ślina w 99% składa się z wody, a w 1% ze związków organicznych i nieorganicznych o właściwościach przeciwbólowych oraz hamujących rozwój grzybów i bakterii. Związki zawarte w ślinie mają właściwości buforujące, utrzymują pH na stałym poziomie przez co ograniczają proces demineralizacji szkliwa. Po jedzeniu i piciu, kwasy produkowane przez bakterie w osadzie nazębnym atakują powierzchnię zębów i mogą powodować demineralizację szkliwa, co zwiększa ryzyko ubytków oraz przyczyniać się do powstawania próchnicy. Ślina odgrywa również ważną rolę w zmniejszaniu szkodliwego wpływu słodkich, zawierających kwasy napojów oraz żywności. Pomaga w oczyszczaniu jamy ustnej – wypłukuje z niej resztki pokarmów, dzięki czemu nie rozwijają się w niej szkodliwe dla zębów bakterie. Dlatego jeśli nie masz możliwości umycia zębów tuż po posiłku, sięgnij po bezcukrową gumę do żucia. Żucie gumy przez około 20 minut pobudza ślinianki do zwiększonej produkcji śliny. Tak więc żując gumę po posiłku wtedy, gdy nie masz możliwości umycia zębów, chronisz swoje zęby i dbasz o zdrowie jamy ustnej.
Wielu z nas sięga po gumę do żucia w sytuacji, gdy chce szybko odświeżyć oddech. Warto pamiętać jednak o tym, że guma nie zwalcza nieprzyjemnego zapachu. Badania udowodniły, że tylko chwilowo maskuje przykry zapach.
Negatywne strony żucia gumy
Żucie gumy przez długi czas, kilka razy dziennie działa niekorzystnie na stawy skroniowo-żuchwowe. Stawy te łączą ze sobą kości czaszki: nieruchomą szczękę górną i ruchomą szczękę dolną, czyli żuchwę. Nadmierne przeciążenia tych stawów bardzo często jest przyczyną powtarzających się bólów głowy. Należy pamiętać również o tym, aby żuć gumę po obu stronach twarzy. Żucie jednostronne może doprowadzić do przetrenowania mięśni żwaczy, znajdujących się z boku twarzy. Prowadzi to do ich przerostu i zaburzenia symetrii twarzy. [3]
Przetrenowanie mięśni bywa przyczyną tzw. bruksizmu – czyli odruchowego zgrzytania zębami przez sen. Dolegliwość ta prowadzi do ścierania szkliwa zębowego, a w rezultacie, może doprowadzić do uszkodzenia samych zębów. Uszkodzona powierzchnia zęba staje się pożywką dla bakterii i tworzenia się zmian próchnicowych.
Żucie gumy nałogowo może doprowadzić do nawykowego nagryzania innych przedmiotów, np. długopisu lub gumki od ołówka, a w konsekwencji może wpłynąć na zmianę układu zębów.
Kto nie może żuć gumy?
Z żucia gumy powinny zrezygnować osoby:
- noszące stałe aparaty ortodontyczne,
- noszące ruchome protezy,
- posiadające dużą ilość wypełnień amalgamatowych (tzw. srebrnych).
Guma może zahaczać o elementy konstrukcyjne aparatów i protez, powodując ich trwałe uszkodzenie. Żucie gumy intensyfikuje też zużycie plomb amalgamatowych, co w konsekwencji może powodować wzrost ich toksyczności przez zwiększone ryzyko uwalniania się rtęci. [4]
Jak widzisz żucie gumy ma zarówno korzyści jak i wady, dlatego korzystaj z niej rozsądnie. Dentyści zalecają ograniczyć jej spożycie do 2 razy w ciągu dnia. Nie powinno się także przeżuwać jednej gumy dłużej niż 15-20 minut. Pamiętaj, żucie gumy działa wspomagająco w utrzymaniu jamy ustnej w zdrowiu, ale żadnym wypadku nie zastępuje codziennego mycia zębów i regularnych wizyt u dentysty.
Źródła:
[1] https://wynalazki.andrej.edu.pl/wynalazki/20-g/217-guma-do-zucia dostęp z dnia 25.08.2022 r.
[2] http://womanadvice.pl/20-ciekawostek-o-gumie-do-zucia-o-ktorych-prawdopodobnie-nie-miales-pojecia dostęp z dnia 25.08.2022
[3] https://zdrowie.dziennik.pl/aktualnosci/artykuly/7733800,zucie-gumy-odswieza-oddech-niszczy-zgryz-powoduje-bruksizm.html dostęp z dnia 25.08.2022
[4] https://www.dentalesthetic.pl/aktualnosci/czy-zucie-gumy-psuje-zeby.html dostęp z dnia 25.08.2022
