Każdy z nas ma inny odcień zębów, na który mają wpływ zarówno czynniki zewnętrze jak i wewnętrzne. Jedni od urodzenia mają zęby bardziej żółte, inni mają zęby białe, które przebarwiają się wraz z wiekiem. Barwa zębów jest wypadkową naszych wewnętrznych predyspozycji oraz przyczyn zewnętrznych, związanych z trybem życia, higieną i dietą. Często przebarwienia pojawiające się na naszych zębach to nie tylko defekt estetyczny. Pojawienie się ich może być związane z rozwojem chorób, np. próchnicy i wymaga wdrożenia odpowiedniego leczenia. Kiedy przebarwienia powinny Cię zaalarmować i powinieneś udać się do dentysty ?
Jakie są przyczyny powstawania przebarwień na zębach?
Wyróżniamy dwa rodzaje przebarwień: wewnątrzpochodne i zewnątrzpochodne. Przebarwienia zewnątrzpochodne powstają w wyniku działań zewnętrznych na zęby. Zaliczamy do nich barwniki pochodzące z jedzenia, używek oraz leków. Atakują one wyłącznie cienką błonkę pokrywająca zęby oraz powierzchniowe warstwy szkliwa. [1]
Najpopularniejsze są przebarwienia powstające od papierosów. Zazwyczaj pojawiają się na szyjkach zębów i zabarwiają je na ciemny brązowawy kolor. Napoje zawierające dużo tanin, takie jak kawa, herbata, a w szczególności czerwone wino, barwią intensywnie nasze zęby na kolor żółty. Wiemy, jak ciężko pozbyć się plam z czerwonego wina, na przykład z poplamionej tkaniny. Podobnie wino oddziałuje na kolor szkliwa naszych zębów. [2] Wino, oprócz barwników, zawiera też kwasy owocowe, które dodatkowo powodują erozję szkliwa, co ułatwia wniknięcie barwnikom. Aby zneutralizować barwiące działanie wina, przegryzaj podczas jego picia żółty ser. Dlaczego ? Ser zawiera dużą ilość wapnia oraz stymuluje wydzielanie śliny, która oczyszcza zęby.
Wśród warzyw, negatywnie na kolor zębów wpływają buraki. Powodują one przebarwienia ze względu na swój ciemnoczerwony kolor. Zęby przebarwiać może również czerwona kapusta oraz warzywa z wysoką zawartością karotenu np. marchew lub pomidory. Pamiętaj również, że wraz z wiekiem szkliwo staje się bardziej porowate, a w jego strukturze pojawiają się mikropęknięcia. Barwiące substancje łatwiej przenikają do takich szczelin i dużo trudniej je z nich usunąć. [3]
Przebarwienia wewnątrzpochodne – skąd się biorą?
Przyczyną przebarwień mogą być dotykające nas choroby. Ciemne przebarwienia mogą powstawać u osób, które mają problemy z tarczycą, zaburzenia hormonalne lub niektóre choroby genetyczne. Przyczyną ich powstawania może być też przebyty proces leczenia zęba. Szarzenie szkliwa zębów często widoczne jest na zębach martwych. Zęby, które były leczone kanałowo z czasem ciemnieją. Szarawy kolor zębów możemy zaobserwować w zębach, które przez dłuższy czas miały wypełnienia amalgamatowe, czyli tzw. srebrne. Przyjmowanie niektórych leków np. antybiotyków lub suplementacja żelaza mogą również powodować powstawanie ciemnych przebarwień na powierzchni zębów. Czarne przebarwienia na zębach mogą powstać na wskutek zaawansowanej próchnicy.
Na zębach mogą pojawiać się również białe przebarwienia. Najczęściej są one kojarzone z fluorozą, czyli przyjmowaniem zbyt dużej ilości fluoru. Białe plamy na zębach mogą być też konsekwencją urazu mechanicznego. U dzieci białe plamy mogą świadczyć o przebytych we wczesnym dzieciństwie chorobach. Mogą również świadczy o demineralizacji szkliwa i być pierwszą oznaką pojawiającej się próchnicy. [4] Inną przyczyną białych przebarwień mogą być wady rozwojowe szkliwa, przebarwienia pojawiają się wówczas na kilku zębach.
Przebarwienia na zębach u dziecka – z czego wynikają?
Przebarwienia mogą się również pojawić na zębach mlecznych u dzieci. Często są to białe lub brązowe plamki. Ich przyczyną może być próchnica lub niektóre leki. Próchnica jest powszechnym zjawiskiem u maluchów z powodu diety bogatej w cukry oraz niewłaściwej higieny jamy ustnej. [5] Dlatego o właściwe mycie zębów u dziecka musisz zadbać już od pojawienia się pierwszego ząbka.
Jak leczyć przebarwienia na zębach?
Leczenie przebarwień na zębach jest uzależnione od przyczyny ich powstawania. [6] Można do nich zaliczyć:
- prawidłową higienę jamy ustnej, czyli szczotkowanie, irygację zębów, nitkowanie zębów oraz używanie płynu do płukania.
- unikanie pokarmów oraz napoi które powodują przebarwienia oraz erozję szkliwa
- specjalistyczne zabiegi higienizacji lub wybielania zębów przeprowadzane w gabinecie stomatologicznym.
Źródła:
[2] https://suski.dlawas.info/zdrowie/co-najbardziej-brudzi-zeby-latem/cid,8367,a
[1] https://denthelp.pl/blog/jak-usunac-przebarwienia-zebow
[3] https://proortodont.pl/porady-ekspertow/przebarwienia-zebow-jak-powstaja-i-jak-im-zaradzic/
[4] https://dentiumclinic.pl/przebarwienia-na-zebach-skad-sie-biora-i-jak-sobie-z-nimi-poradzic-sprawdz-przyczyny-przebarwien-i-poznaj-metody-leczenia/
[5] https://www.medme.pl/artykuly/przebarwienia-na-zebach-biale-brazowe-jak-sie-ich-pozbyc,88018.html
[6] https://esti-dent.pl/przebarwienia-na-zebach-skad-sie-biora-jak-rozroznic-plamki-i-wyleczyc-szkliwo/
